آدنومیوز یک بیماری مرتبط با زنان است که در طی آن، سلول‌های بافت پوشش داخلی رحم (اندومتر) تکثیر پیدا می‌کنند و در دیواره عضلانی رحم (میومتر) جایگذاری می‌شوند. این مسئله باعث ضخیم‌تر شدن دیواره رحم و بزرگ‌تر شدن سایز رحم تا 2 یا 3 برابر اندازه معمول می‌شود. بیماری آدنومیوز می‌تواند باعث قاعدگی‌های دردناک و طولانی همراه با خونریزی شدید و درد شکم و لگن شود.

پزشکان هنوز مطمئن نیستند که چه عاملی باعث ابتلا به آن می‌شود، اما این بیماری معمولاً پس از یائسگی برطرف می‌شود. برای خانم‌هایی که از عوارض بیماری آدنومیوز رنج می‌برند، درمان‌های هورمونی می‌توانند کمک‌کننده باشند. در شرایط خطرناک نیز گاهی نیاز به برداشتن رحم یا عمل هیسترکتومی است.

دلایل بروز آدنومیوز چیست؟

اگرچه علت دقیق ابتلا به بیماری آدنومیوز مشخص نیست، اما در این زمینه تئوری‌های متعددی مانند موارد زیر مطرح شده است:

• آدنومیوز ممکن است قبل از تولد، زمانی‌که رحم برای اولین بار در جنین شکل می‌گیرد، به شکل بافت‌های اضافی در دیواره رحم وجود داشته باشد و در بزرگسالی گسترش پیدا کند.
• آسیب به دیواره رحم در اثر عمل سزارین یا سایر جراحی‌ها ممکن است باعث آدنومیوز شود. چراکه در طی فرآیند ترمیم احتمال رشد تهاجمی سلول‌های اندومتر به عضله رحم وجود دارد.
• التهاب زیاد رحم در طول جراحی رحم یا پس از زایمان نیز می‌تواند خطر آدنومیوز را افزایش دهد.

از فاکتورهای خطری که شانس ابتلا به آدنومیوز رحم را افزایش می‌دهند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سن 40 تا 50 سال
• سابقه حاملگی چندقلو
• سابقه زایمان سزارین و هرگونه جراحی رحم
• چاقی و داشتن شاخص توده بدنی بالا
• استفاده مداوم از داروهای ضدبارداری هورمونی
• مصرف دارو تاموکسیفن برای درمان سرطان سینه
• سابقه افسردگی یا مصرف داروهای ضدافسردگی
• سیگار کشیدن

نشانه‌های بیماری آدنومیوز کدامند؟

علائم و نشانه‌های این بیماری در افراد مختلف متفاوت است. جالب است بدانید که حدود یک‌سوم از خانم‌ها هیچ علامتی را تجربه نمی‌کنند. درحالی‌که زندگی بقیه خانم‌ها در اثر بروز علائم زیر مختل می‌شود:

• خونریزی شدید و طولانی در دوران قاعدگی
• دوره‌های قاعدگی بسیار دردناک
• احساس درد هنگام برقراری رابطه جنسی
• لکه‌بینی و خونریزی واژینال بین دوران قاعدگی
• گرفتگی مداوم عضلات رحم
• احساس درد در ناحیه لگن
• احساس فشار روی مثانه و رکتوم (راست‌روده)
• احساس درد هنگام اجابت مزاج
• ناباروری

معمولاً شدت علائم بیماری آدنومیوز با گذشت زمان بدتر می‌شود. درد لگن ممکن است مانع از لذت بردن از فعالیت‌های عادی مانند مقاربت جنسی شود و خطر بروز اضطراب و افسردگی را افزایش دهد.

خونریزی شدید قاعدگی نیز خطر ابتلا به کم‌خونی را افزایش می‌دهد. کم‌خونی ممکن است باعث شود که شما احساس خستگی، سرما و سرگیجه کنید. پس بهتر است در اولین فرصت برای تشخیص دقیق و درمان به بهترین متخصص زنان تهران مراجعه کنید.

چگونه آدنومیوز تشخیص داده می‌شود؟

روند کلی تشخیص بیماری آدنومیوز، شامل معاینه پزشک و تصویربرداری پزشکی است. پزشک متخصص زنان و زایمان علاوه‌بر پرسیدن سوالاتی در مورد علائم شما، سعی می‌کند با معاینه لگن مشخص کند رحم شما بزرگ یا حساس به لمس شده است یا خیر.

اگر پزشک در زمان معاینه به علائم بالینی شما مشکوک شود. دستور انجام آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی ترانس ‌واژینال یا ام آر آی رحم و لگن را می‌دهد.

سونوگرافی ترانس‌ واژینال

اصولاً سونوگرافی از امواج صوتی برای تولید تصاویر متحرک از اندام‌های داخلی استفاده می‌کند. سونوگرافی ترانس ‌واژینال به پزشک اجازه می‌دهد تا نشانه‌های نفوذ بافت پوششی رحم در عضلات رحم را بررسی کند. برای انجام آن سونوگرافیست پروب دستگاه را با یک کاندوم می‌پوشاند و سپس روی کاندوم یک ژل رسانا می‌مالد. این ژل کمک می‌کند تا امواج صوتی بهتر منتشر شوند.

سپس پروب دستگاه را از طریق دهانه واژن به رحم نزدیک می‌کند. این کار تصاویر متحرکی را روی صفحه نمایش تولید می‌کند تا به سونوگرافیست کمک کند آناتومی رحم و لگن را به‌خوبی ارزیابی کند.

ازآنجایی‌که تشخیص آدنومیوز با سونوگرافی کمی چالش‌برانگیز است؛ پزشک معالج شما ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر انجام اسکن ام ‌آر آی، به‌عنوان یک روش تصویربرداری پیشرفته را توصیه کند.

ام ‌آر آی رحم و لگن

اصولا روشی رایج برای مشاهده بافت عضلانی رحم توسط پزشک است. در ام ‌آر آی رحم و لگن، ویژگی‌های رادیولوژیک رحم مشخص می‌شود و به‌راحتی می‌توان ضخیم شدن ناحیه بین اندومتر و میومتر را تشخیص داد.

برای انجام آن لازم است 10 تا 15 دقیقه بی‌حرکت روی یک تخت که به داخل دستگاه اسکن حرکت می‌کند، دراز بکشید. اگر باردار هستید یا وسایل الکتریکی مانند ضربان‌ساز قلب، گیره آنوریسم، پروتز زانو و غیره در داخل بدن خود دارید، حتما از قبل اطلاع دهید.

پس از دریافت نتایج آزمایش‌های تصویربرداری، گاهی پزشک از بافت اندومتر رحم نمونه ‌برداری و نمونه را به آزمایشگاه آسیب شناسی ارسال می‌کند. نتایج این آزمایش کمک زیادی به رد سایر بیماری‌ها می‌کند.

با این حال از نظر محققان، تشخیص قطعی آدنومیوز رحم تنها زمانی امکان‌پذیر است که بیمار هیسترکتومی کرده باشد و پاتولوژیست بافت دیواره رحم را زیر میکروسکوپ بررسی کند.

آیا بیماری آدنومیوز درمان می‌شود؟

در حال حاضر درمان‌های زیادی برای کمک به کاهش علائم در دسترس هستند و فقط هیسترکتومی می‌تواند آدنومیوز را به طور کامل از بین ببرد. اما ازآنجایی‌که این وضعیت اغلب پس از یائسگی خود‌به‌خود بهبود پیدا می‌کند، پزشکان توصیه می‌کنند در صورت امکان کمی نسبت به آن صبور باشید.

معمولاً اگر خانم علائمی نداشته باشد، تصمیمی برای باردار شدن نداشته باشد یا در سنین نزدیک شدن به یائسگی باشد، درمان لازم نیست.

درخواست مشاوره

جهت دریافت هرگونه مشاوره زنان، زایمان و زیبایی نزد خانم دکتر مریم کریمی می‌توانید با شماره‌های زیر تماس بگیرید:

09381446872
۰۹۲۱۹۷۷۹۰۴3

بهترین روش‌های درمانی آدنومیوز رحم چیست؟

بدون درمان، علائم ممکن است ثابت بمانند یا بدتر شوند. از روش‌های درمانی بیماری آدنومیوز رحم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

تجویز داروهای ضدالتهاب

داروهای ضدالتهاب، می‌توانند به کاهش جریان خون در طول قاعدگی کمک کنند. همچنین گرفتگی‌های شدید را نیز تسکین دهند.

هورمون‌درمانی

می‌تواند به کنترل هورمون استروژن که ممکن است در بروز علائم شما نقش داشته باشد، کمک کند.

اَبلیشن اندومتر

در این روش سرپایی از تکنیک‌هایی برای برداشتن یا تخریب اندومتر استفاده می‌شود. معمولا در خانم‌هایی که علاقه‌ای به باردار شدن ندارند انجام می‌شود.

آمبولیزاسیون شریان رحمی

در این روش، خونرسانی در عروق خاصی از ناحیه آسیب‌دیده رحم متوقف می‌شود. این کار به‌مرور آدنومیوز را کوچک می‌کند و شدت علائم را کاهش می‌دهد.

هیسترکتومی

در موارد شدید، اگر خانم قصد باردار شدن نداشته باشد، برداشتن کامل رحم با جراحی انجام می‌شود. به‌خصوص درشرایطی‌که همه درمان‌ها شکست خورده باشند.

برای درمان به کدام پزشک مراجعه کنیم؟

اگر متوجه علائم بیماری آدنومیوز رحم شده‌اید، پیشنهاد ما به شما مراجعه به دکتر مریم کریمی، متخصص زنان و زایمان است. ایشان بیش از 10 سال است که در این زمینه فعالیت می‌کنند و برای درمان مشکلات رحم از بهترین‌ها هستند.